Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği (MOSDER) Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Balcı, dernek olarak üreticileri, standart ve tasarımın yükseltilmesine yönlendirdiklerini ifade etti. Balcı ile 2024 beklentilerini ve sektördeki son gelişmeleri ele aldık.
Türk mobilya sektörünün güncel durumu hakkında bilgi verebilir misiniz?
Dünya ekonomisi son birkaç yıldır kriz ortamından çıkmaya çalışıyor. Büyüme oranları önemli ölçüde düştü, fiyatların genel seviyesi bütün dünyada yükseldi. Yani küresel bir enflasyon var. Bu durum doğal olarak bütün dünya ülkelerini ve firmaları olduğu gibi bizi de etkiledi. Resesyonun konuşulduğu durgunluk ortamında süreçten etkilenmeden yol almak kuşkusuz ki çok zor.
ÜRETİM VE SATIŞLARDA 2022'DE BAŞLAYAN BİR YÜKSELME TRENDİ VAR
Ancak, sektörümüz kendi dinamizmi ile gerek üretim ve iç piyasa satışlarında gerekse de ihracatta hedeflerini yakalama gayreti içinde. Sektörümüz pandemi ile gelen ani durgunluğu bu gayret ile aştı. Üretim ve satışlarda 2022'de başlayan bir yükselme trendi var. Mobilya satışlarındaki artış, genel perakende satışlarındaki artış trendinden daha yavaş ilerlese de gayretlerimizin karşılığını alacağız.
Umarım bu artış trendini sürdürülebilir kılarız.
2023 ihracatı nasıl tamamlanacak? 2024 ihracat beklentiniz nedir?
2001'de 250 milyon dolar civarında olan Türkiye'nin mobilya ihracatı, 2022'de 5,3 milyar dolara yükseldi. Bu dönemde sektörün ihracatı 21 kat artmış oldu. Türkiye'nin dünya mobilya ihracatından aldığı pay da binde 8'den yüzde 2,l'e yükseldi.
Sektörümüzün geçen yıllardaki performansından memnunuz. Ancak, bu yılı beklentinin altında kapatacağımızı söyleyebilirim. Sektör olarak; yılın ilk üç çeyreğinde, 2022 yılı ihracatımız 3 milyar 913 milyon dolardı. 2023'ün aynı döneminde 3 milyar 792 milyon dolarda kaldık. Bu da geçen yıla göre yüzde 3 gibi bir düşüş anlamına geliyor.
Kilogram başına ihracatı artırmak için MOSDER olarak ne tür girişlmlerde bulunuyorsunuz?
Mobilya ihracatında birim değerde sürekli bir artış trendi var. Türk mobilya sektörü tasarım ve üretimini sürekli yükselterek ihracatta kilogram başına ihracat getirisini artırmaktadır.
TASARIM, İHRACATA OLUMLU KATKI YAPIYOR
Mobilya piyasasında da katma değeri yüksek ürüne olan talep giderek artmakta bu da ihracat getirisine olumlu katkı yapmaktadır. Sektörümüz tasarım ve kaliteye yatırım yaparak, kilogram başına ihracat gelirini artırmaya devam edecektir. Dernek olarak üreticilerimizi, standart ve tasarımın yükseltilmesine yönlendiriyoruz. Sektörümüz bu alandaki modayı da yakından izlemektedir.
Ustabaşı ve ara eleman sorunu devam ediyor. Bu konuda neler yapıyorsunuz?
Türkiye'de genel olarak kalifiye eleman sıkıntısı yaşanmaktadır. Sektörümüz de aynı sorunla karşı karşıyadır. Mesleki alanda okullaşmanın genişletilmesi bu sorunun çözümünde başlıca çaredir. Sektörümüz, kendi alanıyla ilgili eğitim programlarına destek vermektedir.
Kredi ve finansmana ulaşma konusunda bankalar ve devlet kurumlarından gereken desteği görüyor musunuz?
Bankacılık sektöründen kaynak kullanmak, faiz oranlarının yükselmesine bağlı olarak zorlaşmaktadır. Ancak, Eximbank kredileri, fuar ve tanıtım benzeri alanlarda verilen devlet destekleri son derece olumlu. Finansman sorununun çözümünde Eximbank kredi prorgramları üzerinde daha çok durduğumuz kaynaklardır.
Sektör temsilcilerinin acil çözülmesi gerektiğini düşündüğünüz sorunlar nelerdir?
Sektörümüzün ağırlıklı sorunu gündem ile ilgilidir. Üretim, ağırlıklı olarak yeniden Türkiye'nin gündemine gelmelidir. Türkiye'nin inovasyon odaklı üretime ihtiyacı var. Zengin ve istikrarlı Avrupa pazarına daha çok odaklanmamız gerekiyor.
Üretim, ihracat, yurt içi satış rakamları konusunda MOSDER olarak hedef belirlediniz mi?
Sektörümüz küresel pazardaki payını artırmaktadır. Hedefimiz orta vadede 10 milyar dolarlık ihracat düzeyini yakalamaktır. Yurt içi piyasa, dış piyasaya oranla daha dalgalı bir seyir izlemektedir. Ancak genel olarak iç piyasada satış hedeflerine yakın seyretmekteyiz.
Sektörün en önemli ihracat pazarları hangleri? Pazarların çeşitlendirilmesi için ne tür çalışmalar yürütülüyor?
Sektörün ana pazarı Ortadoğu, bunun yanında Avrupa ve ABD'dir. Sektörümüzün en önemli başarısı pazar çeşitlendirmesini çok başarılı şekilde yönetmesidir.
Sektörümüzün önemli pazarları arasında yer alan Rusya ve Ukrayna'nın savaş ortamında bulunmasıyla yaşanan pazar daralmasını, başka pazarlarla telafi edebildik. Dolayısıyla savaştan etkilenmemeyi başardık. 'Bunu sağlayan şey de pazar çeşirlendirmesidir.
İstanbul'daki iki fuar merkezinde düzenlediğiniz fuarlar büyük ses getiriyor. 2024'te de fuarlarınız büyüyerek devam edecek mi?
İstanbul'da düzenlenen fuar, dünyanın sayılı fuarları arasına girdi. Zaman geçtikçe de konumunu güçlendirmektedir. Fuarlarımız her yıl bir önceki yılın üzerine koyarak gelişiyor. 2024'te de 2023'e oranla daha iyi bir fuar bekliyoruz. Fuar, sektörümüzün ihracata yönelik faaliyetinin en önemli adımını oluşturmaktadır. Dernek olarak bu konuya çok büyük hassasiyetle yaklaşıyoruz. 2024'te başarılı bir fuara imza atacağımıza inanıyoruz.